Herfstdip: hoe kom je van de seizoensgebonden depressie af?
De herfst is weer begonnen: de dagen worden korter, de temperatuur daalt en voor veel mensen brengt dit meer dan alleen maar kou en regen met zich mee.
Een herfstdip, ook wel een lichte vorm van een seizoensgebonden depressie, komt elk jaar weer terug bij een hoop mensen.
Dit is meer dan je gewoon wat neerslachtig voelen. Je hebt last van vermoeidheid, voelt je somber en je concentratie laat te wensen over. We vertellen je hoe dit komt en vooral wat je eraan kunt doen.
Inhoudsopgave
Wat is een herfstdip?
Een herfstdip wordt vaak gekenmerkt door depressieve gevoelens. Het is een lichte vorm van een seizoensgebonden depressie die vaak ontstaat wanneer de dagen korter worden en het zonlicht afneemt. Dit heeft veel te maken met de verstoring van je biologische klok, omdat de afname van licht een effect heeft op je lichaam en geest.
De hormonale factoren spelen hierin ook een rol, vooral doordat je slaaphormoon melatonine meer wordt aangemaakt als het vroeger donker is. Deze toename van melatonine kan een negatieve invloed hebben op je energie en je stemming.
Hoewel een herfstdip meestal minder ernstig is dan een echte depressie, kun je wel last hebben van serieuze depressieve klachten zoals extreme vermoeidheid, slechte concentratie en aanhoudende somberheid.
Tip: we hebben ook een artikel over de Quarterlife Crisis beschreven en hoe je weer lekker in je vel kunt gaan zitten.
Veelvoorkomende symptomen van een herfstdip
De symptomen ontstaan meestal geleidelijk, vaak zonder dat je het direct doorhebt. Veelvoorkomende klachten zijn:
Extreme vermoeidheid, zelfs als je voldoende slaapt.
Een constant gevoel van somberheid of neerslachtigheid.
Minder zin in sociale activiteiten of het gevoel dat je jezelf steeds meer gaat terugtrekken.
Moeite met concentreren, wat kan leiden tot een slechte concentratie.
Meer eetlust, vooral zin in koolhydraten en suikers.
Minder energie om dingen te ondernemen die je normaal leuk vindt.
Studies wijzen uit dat vrouwen vier keer vaker last hebben van een herfstdip dan mannen. Waarom vrouwen gevoeliger zijn voor een herfstdip, is niet bekend.
Waarom krijgen sommige mensen een herfstdip?
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor een herfstdip. Een van de belangrijkste is de afname van zonlicht in de herfst, waardoor de biologische klok ontregeld raakt. Zonlicht is namelijk de belangrijkste bron van vitamine D en als dit afneemt, kan dat leiden tot een eventueel vitamine D-tekort.
Een tekort aan vitamine D kan bijdragen aan een depressieve stemming, vooral bij mensen die van nature al gevoelig zijn voor depressieve gevoelens. Het helpt ook niet dat we in de zomer vaak genoeg vitamine D binnenkrijgen, maar zodra de dagen korter worden, kunnen onze niveaus snel dalen.
Daarnaast speelt melatonine een rol. Dit slaaphormoon wordt aangemaakt als het donker wordt en tijdens de herfst stijgen de melatoninewaarden vaak. Je hersenen maken daardoor meer melatonine aan, wat ervoor zorgt dat je sneller moe wordt en je negatieve gedachten toenemen. Als je biologische klok immers verstoord raakt, kunnen je energieniveau en stemming hier flink onder lijden.
Hoe herken je een herfstdip bij jezelf?
Het is belangrijk om te weten wanneer je last hebt van een herfstdip, zodat je er vroeg bij bent en iets kunt doen. Houd je energie en stemming in de gaten en let op of je je neerslachtig voelt zodra de dagen korter worden. Stel jezelf vragen als: “Heb ik last van sombere gevoelens? Voel ik me snel vermoeid? Vermijd ik sociale activiteiten?” Als het antwoord op deze vragen ja is, dan is de kans groot dat je een herfstdip hebt.
Een handige tip is het bijhouden van een stemmingdagboek. Zo kun je je stemming over de weken heen volgen en eventuele patronen ontdekken.
Praktische tips om met een herfstdip om te gaan
Gelukkig zijn er manieren om die herfstdip te lijf te gaan. Hier zijn enkele concrete tips die je kunnen helpen om je stemming te verbeteren:
Ga naar buiten: Ook al is het bewolkt, een frisse neus halen en elke dag een halfuurtje wandelen per dag kan je echt helpen om wat meer licht op te vangen. Zonlicht, zelfs als het minder fel is, stimuleert je biologische klok en zorgt voor een betere aanmaak van vitamine D.
Beweeg regelmatig: Je hoeft geen zware work-out te doen, maar regelmatig bewegen, zoals yoga, kan je stemming een boost geven. Beweging helpt bij het aanmaken van endorfines, waardoor je je al snel beter gaat voelen.
Zorg voor een vast ritme: Probeer een vast dag-nachtritme aan te houden. Dit helpt om je biologische klok in balans te houden en de productie van melatonine onder controle te houden.
Probeer een wake-up light: Een wake-up light kan je helpen om op een natuurlijke manier wakker te worden. Dit apparaat simuleert een zonsopgang en zorgt ervoor dat je hersenen beter reageren op het opstaan.
Let op je voeding: Eet voldoende producten die rijk zijn aan vitamine D, zoals vette vis en andere dierlijke producten. Overweeg een supplement als je denkt dat je een eventueel vitamine D-tekort hebt.
Zorg goed voor jezelf deze herfst
Een herfstdip is vervelend, maar tijdelijk. Door goed voor jezelf te zorgen en de bovenstaande tips toe te passen, kun je je stemming verbeteren en de herfst goed doorkomen. Geef jezelf de ruimte om je aan te passen aan het veranderende seizoen, wees actief en blijf in contact met anderen. En onthoud: de zon komt altijd weer terug, zelfs na de donkerste dagen.
